Inwoners van de stad (en natuurlijk ook andere belangstellenden) moeten kennis kunnen nemen van de locale geschiedenis. Door het 'verhaal van de stad' te vertellen in een modern-museale omgeving, ondersteund door kunst- en gebruiksvoorwerpen, documenten en beeldmateriaal.

Maar het Historisch Museum Hengelo is niet alleen de plaats waar de geschiedenis van Hengelo op een aansprekende en spannende wijze wordt verteld, het is ook reeds vele decennia een 'kenniscentrum' op het gebied van de locale geschiedenis. En nog steeds breidt deze kennis zich uit dankzij inspanningen van nu al enkele generaties historici, doordat museummedewerkers onderzoek doen en daarover publiceren. Het museum als 'kenniscentrum' spant zich in om deze kennis op een publieksvriendelijke manier toegankelijk te maken. Bovendien wordt ruim aandacht aan archeologie, Huys Hengelo, besteed.

Het museum is ingericht met exposities over het verleden van Hengelo. Naast de vaste exposities worden regelmatig wisselende tentoonstellingen, stadswandelingen, torenbeklimmingen en lezingen georganiseerd.